Hoorzorg, als onderdeel van basiszorg in een woonzorgcentrum

Een team van AHOSA vzw, een Vlaamse organisatie voor personen met gehoorverlies die in gesproken taal communiceren, heeft een project ontwikkeld om het belang van hoorzorg in woonzorgcentra in de kijker te zetten. En dit om verschillende redenen:

• Wereldwijd is 1 op de 6 mensen slechthorend. Leeftijdsgebonden gehoorverlies is de meest voorkomende oorzaak. Het aantal dove en slechthorende personen neemt toe naarmate de bevolking ouder wordt. Helaas wordt de impact op de kwaliteit van leven onderschat.
  Horen is een belangrijk onderdeel van communicatie. Verschillende studies van de Wereldgezondheidsorganisatie tonen de gevolgen van slechthorendheid: o.a. isolatie, frustratie, eenzaamheid en zelfs versnelling van het dementieproces. Een gehoorbeperking is onzichtbaar en problemen worden vaak niet herkend.
• Een groot deel van de ouderen woont in een woonzorgcentrum. De prevalentie van gehoorproblemen daar wordt geschat op ongeveer 80%, aangezien de gemiddelde leeftijd ongeveer 87 jaar is.
• Het rinkelen van de telefoon, een klop op de deur, de radio, de televisie, alarmsignalen zijn moeilijk te horen. Deze afwezigheid van bekende geluiden geeft een gevoel van verwarring en angst in plaats van veiligheid en herkenning. Communicatie verloopt vaak vrij moeilijk en eventuele mondkapjes vergroten het probleem.
• Ouderen met een gehoorbeperking, hun familie en verzorgers hebben vaak weinig of geen kennis over de risico's van onbehandeld gehoorverlies, over innovatieve technologieën in hoortoestellen en hoorhulpmiddelen en over interactionele aanpassingen om hun kwaliteit van leven te verbeteren.

Het doel van het project is het installeren van kwalitatieve hoorzorg in woonzorgcentra om de inclusie en participatie van slechthorende ouderen te stimuleren.

• Er wordt een basis van relevante informatie gegeven aan alle personen die betrokken zijn bij het zorgproces, maar ook aan de bewoners zelf en aan hun familie.
• Fysieke en (in de toekomst ook) digitale workshops omvatten een theoretische benadering en praktische informatie, over het dragen van een hoortoestel, het vervangen van een batterij, het zien dat de persoon de boodschap niet begreep ... Er worden “tips and tricks” gegeven om de communicatie te verbeteren.
• De workshops maken gebruik van verschillende tools zoals een PowerPointpresentatie, instructiefilmpjes en folders.

Het pilootproject, dat ondertussen is afgerond, vond plaats in het WZC Sint-Jozef in Assenede. De opleidingssessies voor medewerkers, bewoners en mantelzorgers kregen constructieve feedback. Uit een kleinschalig, intern onderzoek, dat gebeurde met de medewerking van een student audiologie van de Arteveldehs Gent, blijkt dat er een positieve verandering is in het gedrag van de zorgverleners naar de bewoners met gehoorverlies. Dankzij de sensibilisering, de theoretische informatie en de tips wordt er meer rekening gehouden met hen en worden communicatieproblemen zo veel mogelijk vermeden. Er is nog meer coaching nodig op vlak van kennis van en zorg voor hoorapparaten en andere technische hulpmiddelen.

We concluderen dat een goed ontwikkeld hoorzorgmodel, dat geïntegreerd is in de basiszorg van een woonzorgcentrum, de levenskwaliteit van de bewoners verhoogt.

Het betrokken team ging met de suggesties verder aan de slag en hoopt het project verder te kunnen uitbreiden naar andere WZC.

Praktische informatie over de workshop:

• Voorlopig enkel in fysieke vorm, ter plaatse in het WZC.
• Werkvorm: PowerPoint, instructiefilmpjes (met herkenbare situaties uit de WZC), folder, interactie met tijd voor vragen en suggesties…
• Inhoud: veel concreet materiaal en tips.
• Spreker: ervaringsdeskundige (en/of (ex)-professional).
• Duur: 3 uur (met een pauze van 15 minuten).
• Aantal deelnemers: maximum ongeveer 25.
• Voor meer info en info over kostprijs:
  Contactpersoon: Claire Tollenaere: Claire_tollenaere@hotmail.com