3 maart 2023 was er weer de Werelhoordag. Dit jaar was het thema: ‘Ear and hearing care for all’.

Lut Van Acker volgde voor ons mee en noteerde enkele opvallende zaken!

Als algemene stelling werd voorgehouden dat je gehoorverlies NIET moet aanvaarden, dat het
NIET NORMAAL ondanks de leeftijd, en dat er altijd een interventie op maat mogelijk is.

Er wordt van uitgegaan dat er momenteel ongeveer 52 miljoen inwoners van Europa een gehoorverlies hebben. Dit komt overeen met 30 procent van de bevolking. Er wordt verwacht dat dit zal evolueren naar 40-45%! Van de groep tussen 60-64 jaar heeft momenteel 12.7 % gehoorverlies. Van de groep tussen 85-89 jaar is dat 50 %! Echter, het stigma ‘slechthorendheid is iets dat alleen ouderen treft’ moet verdwijnen. Ook jonge slechthorende volwassenen moeten meer in beeld komen!

Slechts 1 op 3 personen met gehoorverlies heeft aangepaste zorg. Die gehoorzorg (dus ook de revalidatie) moet van goede kwaliteit zijn in overleg met de gebruiker. Iedereen moet toegang hebben tot de gezondheidszorg voor het gehoor. Dit is belangrijk voor de kwaliteit van het leven.
Op dit moment blijven vooral volwassenen in de kou staan. De zorg moet goed georganiseerd en vanzelfsprekend zijn, je moet kunnen beschikken over de juiste hulpmiddelen zodat je niet meer moet denken aan je ‘beperking’, zodat je je normaal kan ontwikkelen en jezelf kan overstijgen.

Hierbij geldt dat NIET handelen geld kost!
De gehoorzorg kan kosteneffectief zijn. Dit is geen uitgavepost maar wel een investering. Voor elke euro in gehoorzorg heb je een rendement van €30!
Er zijn te weinig NKO artsen, audiciens , logo’s, leerkrachten en verpleegkundigen die zich bewust zijn van de enorme impact van slechthorendheid op de algemene gezondheid. Deze moeten hierin beter opgeleid worden.
De gevolgen van onbehandelde slechthorendheid zijn namelijk enorm:

• Communicatieproblemen
• Werkloosheidsproblemen
• Minder levenskwaliteit
• Meer depressies
• Meer burn-out
• Sociale isolatie
• Dementie
• Eenzaamheid
• Psychosociale en cognitieve gezondheidsproblemen t.g.v. eenzaamheid en sociale isolatie
• Meer kans tot vallen

De WHO wil een opleiding in oor-hoorzorg van niet gespecialiseerde gezondheidswerkers. Zij kunnen slechthorenden identificeren en hen begeleiden naar de juiste diensten.
Slechthorendheid is NIET ‘genezen’ met een hoorapparaat. Elke toename van gehoorverlies met 10 dB geeft bij medische operatieve ingrepen 14 % meer problemen wegens een onvoldoende kwaliteitsvolle communicatie.

Mensen met tinnitus en andere gehoorklachten zitten in de groep van mensen met de hoogste burn-out score. De inrichting van kantoorgebouwen met open grote kantoren is heel slecht voor mensen met slechthorendheid. Vaak is er op het werk onnodige blootstelling aan geluiden.

Wat betreft de oor- en hoorzorg, is er nood aan ‘Quality Hearing Care and Rehabilitation’.
Hier betekent elke letter van ‘HEARING’ iets!

• H=hearing screening
• E=Ear diseases
• A=Acces (toegang) tot betaalbare apparatuur
• R=Rehabilitation (revalidatie)
• I=Interventieprogramma’s
• N=Noise reduction
• G=Greater Community

Bij het zelf melden van een gehoorprobleem zijn er grote verschillen binnen West- en Noord Europa m.b.t het doorverwijzen door de huisarts naar gespecialiseerde diensten.

• Nederland en België: slechts 36 %
• Frankrijk en Noorwegen: 64-67 %
• Gemiddelde EU: 55 %

Ook opvallend is dat het vergoedingsbeleid niet overeenkomt met de reële kost, zeker bij volwassenen. Er zijn grote verschillen in terugbetaling. Zo is het bv. in Frankrijk voor bijna iedereen gratis. In andere landen moeten de mensen eerst zelf aankopen en pas daarna wordt het terugbetaald. De terugbetaling verschilt van 25% tot 100 %!

Er is algemeen te weinig aandacht voor het gebruik van hoorapparaten Er moet gestreefd worden naar een minimaal niveau van spraakverstaan in lawaai!

50 % van CI-implantaties wereldwijd gebeuren in Europa. Slechts 1 op 10 van mogelijke kandidaten voor cochleaire implantaten heeft een CI.
Er is zijn 3 knelpunten bij implantatie:

• de werking van het CI hangt af van de revalidatie dus daar moet goed op ingezet worden
• de audiologische aanpassingen halen niet het maximum uit de apparatuur
• we moeten meer extra technische ondersteuning toevoegen aan de revalidatie

In geen enkel Europees land is er een programma voor systematische gehoorscreening voor volwassenen.

Bijna 60 % van slechthorendheid is te wijten aan vermijdbare oorzaken!

Conclusie: een holistische benadering is nodig, en een gelijk gehoorverlies kan bij een andere persoon een andere strategie vragen. Daarom: ‘freedom of choice’!
Wat is nodig?

Preventie:

• Sensibilisering
• Lawaaibeperking: verplichten van veilige apparaten en systemen

Screening:

• Er is een WHO handboek en een WHO app waarin je zelf je gehoor kan testen. (binnenkort beschikbaar in Nederlands en Frans. Nu al Engels en Spaans).
• De screening van baby’s en kinderen loopt in West-Europa goed.
• Screening van de volwassenen zou vanaf 50 jaar om de 5 jaar moeten georganiseerd worden in de brede bevolking. Vanaf 65 jaar jaarlijks.

Interventie:

• In overleg met de gebruiker moet het meest doeltreffend hulpmiddel gezocht worden. Daarvoor moeten de hulpverleners meer tijd krijgen om dit uit te klaren.
• Verschillende stappen zijn nodig:
  • Bevraging van de slechthorende persoon
  • Semi-objectieve test : zuivere tonen op een vast dB niveau
  • Cijfers-in-ruis-test
  • Diagnostisch gehooronderzoek
  • Spraakaudiometrie in stilte en in lawaai
  • Basiseducatie voor de persoon zelf en ook een aanbod voor de verzorgenden, de familie, de naaste omgeving