Door Kevin Munro, Universiteit van Manchester
Sommige virussen, zoals bijvoorbeeld mazelen, bof en hersenvliesontsteking, kunnen gehoorproblemen veroorzaken. Maar hoe zit het met SARS-CoV-2, het virus dat COVID-19 veroorzaakt?
Tijdens de eerste maanden van de pandemie wees een snelle en systematische evaluatie uit dat er een mogelijk verband bestond tussen COVID-19 en audio-vestibulaire symptomen (gehoorverlies, tinnitus, vertigo). Zowel de kwantiteit als de kwaliteit waren bij deze eerste studies echter laag.
Nu wij al meer dan een jaar met deze pandemie te maken hebben, zijn er meer studies over dit onderwerp gepubliceerd. Onderzoekers konden het voorkomen van deze symptomen zo beter inschatten.
Mijn collegae en ikzelf hebben ongeveer 60 studies gevonden die audio-vestibulaire problemen linken aan COVID-19. Onze analyse van de verzamelde resultaten , gepubliceerd in the “International Journal of Audiology”, toont aan dat 7%-15% van de volwassenen die COVID-19 doormaakten melding maakt van audio-vestibulaire symptomen. Meest voorkomend is tinnitus gevolgd door gehoorverlies en vertigo.
Tinnitus
Tinnitus is een veel voorkomende aandoening. Ongeveer 17% van alle volwassenen lijdt hieraan.
De meeste mensen met tinnitus hebben ook gehoorverlies, wat een nauw verband tussen beide aantoont. Vaak is tinnitus de eerste waarschuwing dat, bijvoorbeeld, luide muziek of medicatie die schadelijk is voor het oor het gehoorsysteem al hebben beschadigd. Fascinerend zijn de rapporten over tinnitus als gemeenschappelijk symptoom bij mensen die lange tijd aan COVID lijden. Dit symptoom kan nog weken tot maanden na het verdwijnen van de infectie voorkomen. Het gehoor is duidelijk een extreem gevoelig orgaan. Zo goed als iedereen ervaart in een zeer stille ruimte in zekere mate en tijdelijk “tinnitus”. Ook is er een sterk verband tussen tinnitus en stress. Als je bijvoorbeeld ’s nachts wakker ligt door stress of angstgevoelens omwille van financiële zorgen, een sterfgeval, een nakende deadline…is het niet ongewoon dat je “iets” hoort. Meestal verdwijnt dit waarnemen van een geluid als ook de oorzaak van de angst of de stress verdwijnt. Verassend genoeg bestaat er geen klinische test die tinnitus aantoont. NKO artsen moeten dus afgaan op wat men hen vertelt.
Waarom tinnitus door COVID-19 patiënten ervaren wordt is onduidelijk. Het is mogelijk dat het virus het gehoorsysteem aanvalt en beschadigt. Anderzijds kunnen de mentale en emotionele stress van de pandemie de oorzaak zijn. We moeten deze bevindingen natuurlijk met voorzichtigheid beoordelen. Het is immers niet altijd duidelijk of de studies bestaande of net nieuwe symptomen beschrijven. Er is duidelijk een gebrek aan degelijke studies die tinnitus vergelijken bij zowel COVID-19 patiënten als bij niet-COVID-19 patiënten.
Gehoorverlies en vertigo
De gehoorproblemen aan COVID-19 gelinkt werden gemeld in een breed scala aan ernst van de ziekte, van de milde vorm (thuis behandelbaar) tot de ernstigere (langdurige hospitalisatie). Verschillende gevallen melden een plots gehoorverlies in één oor, vaak samen met tinnitus.
Plots gehoorverlies komt jaarlijks bij ongeveer 20 mensen per 100.000 voor. Meestal worden dan steroïden gebruikt om de zwelling en infectie van het binnenoor te behandelen. Deze behandeling werkt enkel als ze snel na het ontstaan van het gehoorverlies opgestart kan worden.
We weten dat virussen plots gehoorverlies kunnen veroorzaken. Dus zou SARS-Cov-2 mogelijk verantwoordelijk kunnen zijn voor de gemelde diagnoses van gehoorverlies bij COVID patiënten. Echter het aantal COVID-19 gevallen is wereldwijd zo hoog dat het moeilijk met zekerheid aan te tonen is dat het aantal van deze gevallen van gehoorverlies hoger is dan wat men normaal kan verwachten. Bijkomend vaak voorkomend symptoom van COVID-19 is duizeligheid. Het is niet evident om deze duizeligheid te onderscheiden van de roterende vertigo die karakteristiek is voor schade aan het evenwichtsorgaan in het binnenoor. De beste schatting is dat vertigo voorkomt in ongeveer 7% van de COVID-19 gevallen.
Alert blijven
Gezien het belang om de gezondheidsdiensten tijdig te informeren zijn de bevindingen uit dit onderzoek nodig. Tot nu toe zijn de bevindingen gebaseerd op enquêtes en individuele casussen. Het is belangrijk dat we geen audio-vestibulaire symptomen gaan diagnosticeren waar ze niet bestaan of waar ze toevallig voorkomen, dit gezien het grote aantal COVID-19 besmettingen in de bevolking. De resultaten van dit onderzoek zouden wél de alertheid voor deze nieuwe gezondheidstoestand moeten opwekken.
Wat momenteel ontbreekt is een degelijk gevoerde klinische en diagnostische studie die zowel COVID-19 patiënten als niet patiënten vergelijkt. Om dat te bereiken hebben we een onderzoek opgestart: wij zullen een jaar lang de lange termijn effecten van COVID-19 op het audio-vestibulaire systeem onderzoeken bij mensen die gehospitaliseerd werden omwille van het virus.
(bron: Dit artikel is een heruitgave van “The Conversation”, vertaling Gina Welleman)